Demencję określa się także jako otępienie. Jest to cała gama objawów, początkowo bagatelizowanych, kojarzonych raczej z wiekiem niż z jakimkolwiek schorzeniem. Im wcześniej zostanie jednak rozpoznana, tym szybciej można pomóc pacjentowi. Jak rozpoznać pierwsze objawy demencji starczej? Co powinno zwrócić uwagę zarówno chorego, jak i jego najbliższych?

Demencja starcza – do czego prowadzi?

Demencja starcza najczęściej dotyka starsze osoby, u których zaczęła się rozwijać np. choroba Alzheimera. Zdecydowana większość przypadków dotyczy właśnie seniorów, u których powoli stają się zauważalne niepokojące objawy psychiczne, a właściwie cały ich szereg.

Otępienie starcze może mieć podłoże nie tylko w chorobie Alzheimera, ale i Parkinsona. Wśród przyczyn wymienia się także choroby i uszkodzenia mózgu oraz innego typu schorzenia neurodegradacyjne.

W demencji dochodzi do obniżenia sprawności funkcji poznawczych i wykonawczych. Pacjenci wraz z postępem choroby są coraz bardziej niesamodzielni, ze względu na utratę sprawności, i wymagają coraz częstszej pomocy w codziennym funkcjonowaniu, w tym wykonywaniu nawet najprostszych czynności.

Nierzadko bliscy są w stanie pomóc tylko do pewnego momentu. Gdy staje się to niemożliwe, potrzebna jest pomoc wykwalifikowanego personelu lub doświadczonej opiekunki. Zapotrzebowanie na tego typu usługi jest coraz większe, zarówno w Polsce, jak i innych krajach europejskich. Praca w Niemczech od zaraz dostępna jest dla osób ze znajomością języka obcego, ale i bez tej umiejętności lub będącą tylko na poziomie podstawowym.

Objawy, na które trzeba zwrócić uwagę

Wiele objawów występujących w demencji starczej kojarzonych jest z wiekiem seniorów. Warto jednak zwrócić na nie uwagę, bo bagatelizowanie prowadzi do postępu choroby oraz pogorszenia stanu zdrowia fizycznego i psychicznego pacjenta. O jakich objawach mowa?

Pacjent z demencją starczą ma problemy z orientacją w czasie i przestrzeni. Kiedyś trafiał bez problemu do ulubionego sklepu, domu lub mieszkania najbliższych. Dziś ma kłopoty z odtworzeniem dotychczasowej drogi lub dociera do sklepu po zakupy, ale coraz częściej zdarza się, że nie potrafi sam wrócić do domu.
Kiedyś odpowiednie słowa przychodziły same na myśl, nie trzeba się było długo nad nimi zastanawiać. Obecnie senior ich zapomina, nie potrafi nazywać prostych rzeczy, a tym samym tworzy niezrozumiałe, często „niezgrabne” zdania, więc trudno mu się porozumieć z innymi osobami.
Zapominanie – zdarza się każdemu, ale w demencji starczej jest częste i zagraża zdrowiu, a nawet życiu pacjenta. Zapomina się bowiem o lekach, dawkach, o tym, czy konkretny medykament został już zażyty, czy jeszcze nie. Osoby z demencją potrafią zapomnieć, co i gdzie włożyły, więc znalezienie nawet kapcia w lodówce jest ważnym objawem, że mózg nie pracuje prawidłowo.
Trudności sprawia również liczenie. Podczas wydawania reszty w sklepie pojawiają się kłopoty z przeliczeniem, czy wszystko się zgadza.
Pacjenci z demencją zmagają się ze zmianami nastrojów. Są sfrustrowani, apatyczni, drażliwi i chwiejni emocjonalnie. Nierzadko zachowania i emocje są nieadekwatne do sytuacji.

Wszystkie z powyższych rzeczy mogą się zdarzyć każdemu, nawet młodej osobie, ale jednorazowo, np. w wyniku silnego stresu czy dużego zmęczenia. U starszych pacjentów objawy tego typu, nasilające się i o zwiększonej częstotliwości, powinny być sugestią, że czas na profesjonalną pomoc seniorowi.

Zmiany w komunikacji i języku

Osoby na wczesnym etapie demencji mogą napotykać trudności z doborem odpowiednich słów, śledzeniem rozmowy lub uczestniczeniem w niej. Mogą mówić w sposób niezorganizowany, zastępować niepamiętane słowa innymi, co sprawia, że ich mowa staje się niejasna lub trudna do zrozumienia.

Dezorientacja czasowa i przestrzenna

Chorzy mogą tracić poczucie czasu i orientacji, nie wiedzieć, gdzie się znajdują, nawet jeśli są w znanej sobie lokalizacji. Mogą mieć trudności z rozpoznawaniem znanych miejsc, zapominać, jak dotarli do obecnego miejsca lub jak wrócić do domu.

Zmiany w zachowaniu i osobowości

Możliwe są również zmiany w zachowaniu, nastroju i osobowości. Osoba dotknięta demencją może stać się apatyczna, wycofana, mniej zainteresowana wcześniejszymi hobby lub aktywnościami społecznymi. Może wykazywać niepokojące zmiany nastroju, jak np. łatwość wpadania w złość, smutek, lęk lub podejrzliwość.

Problemy z rozumieniem wizualnym i przestrzennym

Trudności w ocenie odległości, rozpoznawaniu kolorów lub wykrywaniu ruchu mogą być wczesnymi objawami demencji. To może prowadzić do problemów z prowadzeniem pojazdów lub z rozpoznawaniem przedmiotów i twarzy.